Wageningen Academy is onderdeel van Wageningen University & Research en speelt een sleutelrol in het bijscholen van voedingsprofessionals. Hoe kunnen zij de nieuwste wetenschappelijke inzichten toepassen in hun praktijk?
Astrid Kühlkamp, programmamanager Food, Nutrition, Health & Technology, vertelt hoe de Academy met een breed en verdiepend aanbod inspeelt op de behoeften van werkenden in zowel de zorg als de voedingsindustrie.

Voedsel en voeding

“Er is een onderscheid tussen voedsel en voeding,” legt Kühlkamp uit. “Voedsel gaat over de proceskant – denk aan productontwikkeling en technologie – terwijl voeding zich richt op gezondheid en zorg.” Die tweedeling vertaalt zich in verschillende doelgroepen: van kwaliteitsmanagers en procesengineers tot huisartsen en diëtisten. “Het is mooi dat wij beide kanten kunnen bieden.”

Kühlkamp zelf heeft een achtergrond als commercieel voedingskundige. “Ik heb Food en Business gestudeerd en gewerkt in de voedingsindustrie. Daardoor begrijp ik zowel de gezondheidskant als de industriële uitdagingen, zoals duurzame verpakkingen en EU-wetgeving.” Die brugfunctie benut ze in programma’s zoals duurzaam verpakken, in samenwerking met de FNLI (Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie).

Breed en flexibel aanbod

Wageningen Academy biedt een gevarieerd aanbod van cursussen, van eendaagse programma’s tot intensieve summer schools en online mastermodules. Laagdrempeliger zijn de gratis MOOCs (Massive Open Online Courses), die populair zijn als instapcursussen.
“Ze zijn volledig online, met kennisclips, quizzen en opdrachten. Ideaal voor wie zich wil oriënteren of bijspijkeren.”

Voor wie verdieping zoekt, zijn er campuscursussen en modulaire masteropleidingen.
“Je hoeft geen hele master te volgen. Je kunt losse modules kiezen die passen bij jouw werkpraktijk.”

Accreditatie en actualiteit

Voor professionals in de zorg zijn accreditatiepunten essentieel. “Wij zorgen dat onze zorggerichte programma’s daaraan voldoen,” zegt Kühlkamp.
Tegelijkertijd is het aanbod actueel. “In november organiseren we een cursus over Voeding en hersenveroudering, in samenwerking met o.a. het Donders Instituut van de Radboud Universiteit. Daarin combineren we MRI-onderzoek met voedingsinterventies om causale verbanden te onderzoeken. Ook andere leefstijlfactoren spelen een rol, onderzoek daarnaar van Maastricht University komt daarom ook aan bod. Eigen WUR-onderzoek is er ook in ruime mate. Deels is dit dan nog niet afgerond, maar we geven wel een preview.”

Wetenschap toepasbaar maken

Wat Wageningen Academy onderscheidt, is de nadruk op toepasbaarheid. “Professionals willen weten: wat kan ik morgen anders doen in mijn werk? Kan ik mijn patiënt anders adviseren? Moet ik beleid aanpassen?” Die vertaalslag van wetenschap naar praktijk staat centraal. “We behandelen actuele studies, zoals over omega 3-vetzuren en korte termijngeheugen, en bespreken wat dat betekent voor bijvoorbeeld diëtisten, neurologen of de supplementenindustrie.”

Interactief leerconcept

Nieuw is het interactieve leerconcept dat in november wordt gelanceerd. “Aan het eind van de dag willen we samen concluderen: dit hebben we geleerd, en zo kunnen we het toepassen.” De dag bestaat uit plenaire sessies, parallelsessies, een paneldiscussie en veel interactie met en tussen de deelnemers. “We stellen vragen die steeds concreter worden. Zo bouwen we samen aan praktische adviezen.”

De groepen blijven bewust klein – gemiddeld zo’n dertig deelnemers – om de interactie te bevorderen. “We gebruiken ook stemrondes om input van deelnemers te verzamelen. Zo ontstaat er een echte dialoog tussen wetenschap en praktijk.”

Gezondheid en arbeidsparticipatie

Kühlkamp legt een interessante relatie tussen gezonde leefstijl en arbeidsparticipatie. “We leven langer, maar niet per se langer gezond. Daarmee vallen onder andere zorgmedewerkers dus eerder uit én stijgt het aantal zieke mensen die zorg nodig hebben,” stelt Kuhlkamp. “Als je wilt dat mensen blijven werken, moet je investeren in preventie. En voeding speelt daarin een sleutelrol.” Ze pleit voor meer aandacht voor leefstijlgeneeskunde en een betere balans tussen zorgbudgetten en preventiebudgetten.

Sociale en exacte wetenschap verbinden

Wageningen beschikt over twee relevante leerstoelgroepen: Human Nutrition (gericht op voeding en gezondheid) en Consumption and Healthy Lifestyle (gericht op gedrag en omgeving). “De eerste is de ‘harde’ kant van de wetenschap, wat doet voeding in je lichaam? De tweede is de ‘zachte’ kant, hoe beïnvloedt je omgeving je keuzes?”
Daarnaast doet Food & Biobased Research veel toegepast onderzoek, veelal met partners, rondom voedsel en voeding.
Kuhlkamp wil beide werelden samenbrengen in geïntegreerde leerprogramma’s. “Dat is uniek aan Wageningen: we kunnen gedragsverandering en biomedische kennis combineren.”

Strategieën voor gedragsverandering

Een voorbeeld van zo’n gedragsgerichte aanpak is de if-then-strategy. “Dat is een zelfmanagementtechniek: als ik honger heb, dan pak ik een appel. Of: als ik me verveel, dan ga ik tien minuten wandelen.” Zulke strategieën worden onderzocht en blijken effectief. “Professionals kunnen ze leren en doorgeven aan hun cliënten.”

Ook sociale normen spelen een rol. “In een experiment bij een bakker bleek dat mensen sneller een paaseitje uit een schaal pakken als er papiertjes naast liggen – dan lijkt het sociaal geaccepteerd. Dat kun je ook positief inzetten: laat zien dat mensen snackgroenten kiezen, en anderen volgen dat voorbeeld.”

Vraag vanuit het werkveld

Kühlkamp staat open voor vragen vanuit iedereen die met voeding werkt, als er veel vraag is naar een onderwerp kan het onderwijsaanbod daarop ingericht worden.
Neem contact op:
mail: astrid.kuhlkamp@wur.nl
tel: 06 4383 5600