Stel je hebt een nieuwe watertechnologie ontwikkeld en je weet hoe deze werkt in het lab, in een reageerbuisje of in een vat van vijf liter. Maar je weet niet hoe deze gaat werken in veel grotere hoeveelheden en 24/7. Dan is het nodig om de stap te kunnen zetten tussen lab en fullscale-onderzoek en daarvoor is er Innovatiewerkplaats op het Duivense terrein InnoFase.
Dennis Roes is accountmanager bedrijven bij Waterschap Rijn en IJssel en was vanaf het begin betrokken bij deze werkplaats die in 2022 van start ging. Hij weet precies wat ondernemers in deze branche nodig hebben én hoe hun innovaties weer kunnen leiden tot nieuwe ontwikkelingen in de waterzuivering.
Schaal
Roes vertelt: “Wat je met name hier in de regio ziet is dat de labfaciliteiten er wel zijn, maar die volgende schaal om testen te doen rondom afvalwater, slib of biogas, daarvoor zijn er nauwelijks faciliteiten. Daarom hebben we samen met de AVR, de provincie Gelderland en gemeente Duiven gezegd: daar gaan we een locatie voor bouwen. Hier kunnen initiatieven ruimte huren om proeven uit te voeren.”
Vergunningen
Het heeft een even geduurd voordat de vergunningen voor de werkplaats voor elkaar waren, maar dat is rondgekomen en inmiddels wordt alweer de derde test uitgevoerd.
Roes: “Het is heel makkelijk dat dit vergunningstechnisch al geregeld is. Als je op een andere locatie zou willen werken, dan moet je de hele vergunning aanpassen. Dat is tegenwoordig geen sinecure met de PAS. Bijvoorbeeld de extra transportbewegingen zitten dan niet in de standaardvergunning, daar moet je dan mee aan de gang. Dat is hier allemaal geregeld.”
Deelnemers zijn wel zelf verantwoordelijk voor de benodigde milieuvergunningen.
“Omdat wij natuurlijk niet weten wat ze er allemaal uitvoeren met welke materialen. Maar dat regelen ze dan samen met de gemeente Duiven en de Omgevingsdienst. Dus als je bijvoorbeeld een ijzerchloride gebruikt, dan moet het op een lekbak staan, dat moet je zelf regelen. Als je zegt ik wil iets met gas doen, dan moet het in de EX-zonering zitten. Ook dat moet je zelf regelen. Ga je alleen met afvalwater aan de gang, dan hoeft er eigenlijk niets te gebeuren.”
De faciliteiten
Roes legt uit wat je kunt verwachten op de werkplaats: “Het is op ons eigen bewaakte terrein, waar een kantoorruimte staat, een loods als overdekte testplaats en er is buitenruimte genoeg om ook nog een container neer te zetten. Dus in principe kunnen er twee initiatieven tegelijkertijd draaien, eentje binnen en eentje in de ruimte ervoor.
Je hebt verschillende grondstofstromen ter beschikking, ruw afvalwater, voorbezonken afvalwater, gezuiverd afvalwater en slib. Die zijn allemaal op die locatie aanwezig en mag je gewoon gebruiken.”
Kosten
Is dit wel betaalbaar voor start-ups? Roes legt uit dat het tarief afhankelijk is van hoe dicht de test bij de waterzuivering zit. “ Ga je iets ontwikkelen waar wij ook iets aan hebben, dan zal het een lager tarief zijn dan commercieel.”
Omdat gemeente, provincie, AVR en het waterschap een bijdrage leverden voor de opzet hoeven geïnteresseerden alleen de huurkosten en nutskosten te betalen.
Beschikbaar
Inmiddels hebben al drie onderzoeken plaatsgevonden, een door Byosis en twee proeven van Nijhuis Watertechnologie. Ook hogescholen in de regio hebben al belangstelling getoond.
Maar ook bedrijven van buiten de sector zijn welkom op de Innovatiewerkplaats.
“Op het moment dat er een ander bedrijf is dat zegt ik wil iets anders gaan doen, dan staan we daar gewoon voor open.”
Business ontwikkelen
Roes “Ik probeer business te maken met bedrijven in ons gebied. Ze te faciliteren, maar ook gezamenlijk dingen te ontwikkelen. Dan heb je het bijvoorbeeld over duurzame energie, biogas, levering van water. Water wordt het nieuwe knelpunt. Dus ik heb overleg met Vitens en Provincie Gelderland om te kijken of wij voor bedrijven in ons werkgebied alternatieven kunnen bieden voor de onttrekking van grondwater.”
Een voorbeeld is de test die Byosis deed met verschillende technieken om stikstof te strippen richting ammonia. “Dat was zelfs de aanleiding voor het waterschap deze techniek mee te nemen in de uitbreiding van de slibgisting en mogelijk ook te gaan investeren in een fullscale installatie om de ammonia te leveren aan AVI’s (Afval Verbandings Installaties, zoals de AVR) die het in de rookgasreiniging kunnen toepassen. En we zijn ook op zoek naar andere afzetmogelijkheden. Het is voor ons een bepaalde mate van maatschappelijke betrokkenheid. Én we willen de markt prikkelen, promoten en faciliteren, kijkend naar de uitdagingen die op ons afkomen.”
Wet- en regelgeving
Wet- en regelgeving zit nogal eens in de weg bij het ontwikkelen van dit soort nieuwe technologieën en de opschaling ervan. Roes: “Als je daarop stuit, geeft het wel aan dat je met innovatie bezig bent. Het moment dat je iets aanbiedt bij het ministerie en dat zegt: dat is al geregeld, is het geen innovatie meer, dus het is ook wel weer een fijne prikkel. Dat je denkt ik ben wel met iets nieuws bezig. Want anders was de wet- en regelgeving er al geweest.”
Partners
Deelnemende partners aan de Innovatiewerkplaats: HAN, Groene Allianties de Liemers, Wageningen University & Research, OostNL, Greenhouse – IPKW, Waterschap Rijn en IJssel, AVR, Van Hall Larenstein, RCT Gelderland, Core Chemistry/Eindhoven UT, NX Filtration,
Nijhuis Industries, UT Twente, Mineralz, gemeente Duiven
Informatie
Wil je meer weten over de Innovatiewerkplaats?
Neem dan contact op met Dennis Roes: d.roes@wrij.nl
