Veel patiënten ervaren aanhoudende kniepijn na een meniscusoperatie. ATRO Medical komt met hun Artimis® met de oplossing: een kunstmeniscus die de pijn verlicht en patiënten helpt terug te keren naar hun dagelijkse activiteiten. Chief Implementation Officer Maarten van der Zanden deelt hoe ATRO Medical deze technologie ontwikkelt, welke rol partners daarin spelen en wat de toekomst in petto heeft.
ATRO Medical is in 2017 opgericht met een missie: een synthetische oplossing ontwikkelen voor de talloze patiënten die lijden aan een beschadigde meniscus, één van de meest voorkomende knieproblemen. “Tijdens mijn afstuderen in 2006 was ik toevallig aanwezig bij een brainstorm over dit product”, vertelt Maarten. “Oprichter en bedenker van Artimis®, Tony van Tienen, is vanaf het begin betrokken geweest. Hij ontdekte dan ook dat het creëren van een nieuwe schokbreker in de knie heel precies komt. De knie is namelijk een molensteen die alles vermaalt dat er niet thuishoort.” De eerste stappen werden gezet en in samenwerking met DSM werd een passend materiaal gevonden voor de ontwikkeling van de eerste versie van de meniscusprothese. Na tien jaar onderzoek ontstond ATRO Medical.
Veel innovaties komen nooit bij de patiënt terecht. En dat is erg jammer, als je het Maarten vraagt. “We doen het uiteindelijk om de patiënt te helpen, dus je moet zorgen dat je innovatie commercieel levensvatbaar is. En daarvoor heb je jaren aan medisch onderzoek en investeerders nodig. Dit alles met één einddoel: zorgen dat de innovatie ook écht bij de patiënt terechtkomt.”
Ontwikkeling en operatie
“We wilden iets maken dat de natuurlijke meniscus zo goed mogelijk nabootst, maar ook robuust genoeg is om de druk in de knie aan te kunnen”, schetst Maarten een beeld. “Het moet een volledige vervanging van de meniscus zijn. Het resultaat is een innovatieve combinatie van kunststoffen (PCU) die zowel stevig als flexibel is, met een chirurgische implementatiemethode die gebruikmaakt van bestaande technieken.”
De Artimis® onderscheidt zich doordat deze vastzit aan de natuurlijke aanhechtingspunten van de knie, wat zorgt voor stabiliteit en functionaliteit. “We wilden dat de operatie eenvoudig zou zijn voor chirurgen, en met een grote impact voor de patiënt”, legt Maarten uit. Het implantaat kan binnen ongeveer 45 minuten worden geplaatst. En mocht het verslijten, dan kan het eenvoudig worden vervangen na 5 tot 10 jaar.
Klinisch onderzoek
Voor een levensvatbare innovatie is veel onderzoek nodig. Daarom onderzoeken St. Maartenskliniek Nijmegen, Haaglanden MC Den Haag en MUMC+ Maastricht op dit moment de effectiviteit van de prothese. Maar ook voorafgaand aan deze studie werd er al het nodige onderzoek verricht bij het Radboudumc. Het eerste implantaat moest bij vier van de vijf patiënten weer worden verwijderd. Toch bleek bij de laatste patiënt dat het concept werkte. “Die patiënt scoorde heel goed aan het einde van de studie, wat ons liet zien dat het daadwerkelijk mogelijk is, als de pasvorm perfect is”, aldus Maarten.
ATRO Medical heeft op basis hiervan een verbeterde variant van hun implantaat ontwikkeld. Deze scoort veel beter. Momenteel loopt er een studie met patiënten, waarbij de kunstmeniscus uitstekende resultaten laat zien. Vooral op het gebied van pijnverlichting. Belangrijke data, die essentieel is voor het bewijzen van de effectiviteit van de Artimis® meniscus prothese en de uiteindelijke goedkeuringen.
Vervolgonderzoek
ATRO Medical staat nu aan de vooravond van twee nieuwe klinische studies. De eerste richt zich op de binnenmeniscus, waarbij ze de effectiviteit en duurzaamheid van Artimis® verder willen aantonen met meer patiënten. “Essentieel hierbij is dat we genoeg patiënten vinden die onze innovatie willen testen. Zo kunnen we ook statistisch aantonen dat wat we doen echt werkt”, vertelt Maarten. Daarnaast start ATRO in hechte samenwerking met het Radboudumc een studie voor de buitenmeniscus, ondersteund door een Europese subsidie. Dit deel van de knie is uitdagender vanwege de andere belasting. “Maar we proberen hierbij dezelfde succesvolle technieken toe te passen, alleen de vorm van de prothese is anders”, benadrukt Maarten.
Samen kom je verder
Voor deze nieuwe studies is ATRO Medical hard op zoek naar nieuwe investeerders én deelnemers aan het onderzoek. Gelukkig worden ze in die zoektocht ondersteunt door verschillende partijen. “Briskr heeft ons vooral in de beginfase enorm geholpen”, vertelt Maarten. “Zij organiseren waardevolle bijeenkomsten over bijvoorbeeld waardebepaling en bedrijfsfinanciën. Cruciale onderwerpen voor een bedrijf dat medische innovaties wil ontwikkelen. Die bijeenkomsten gaven ons niet alleen kennis, maar ook een breder netwerk. Beide belangrijk om succesvol te zijn.”
Naast de begeleiding door Briskr waren ook investeerders, zoals OostNL en De Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), van onschatbare waarde. “OostNL en BOM zijn al in een vroeg stadium betrokken en zijn nog steeds belangrijk bij de totale financiering.” Deze regionale fondsen zorgen ervoor dat ATRO kan doorgroeien, maar hun bijdrage moest aangevuld worden met privé-kapitaal.
Hier kwam de Radboud Investment Day van pas, een jaarlijks evenement waar ATRO vorig jaar een Business Angel ontmoette die besloot in hen te investeren. “Voor ons is het cruciaal om constant nieuwe investeerders te vinden om met name studies te financieren, zowel in Europa als straks in de VS”, benadrukt Maarten. “Zulke evenementen geven ons niet alleen kapitaal, maar ook zichtbaarheid en nieuwe kansen. We kijken uit naar dit soort dagen. Het is fijn om af en toe een thuiswedstrijd te hebben. Het is mooi om de kruisbestuiving te zien: allemaal mooie Nijmeegse ontwikkelingen die elkaar ook weer verder helpen.”
Een glansrijke toekomst
Met de nieuwe studies in aantocht, kijkt ATRO Medical vol vertrouwen naar de toekomst. Eén van de meest futuristische ontwikkelingen is de samenwerking met het Orthopedisch Research Lab aan een AI-gegenereerde, gepersonaliseerde meniscus, die volledig is afgestemd op de knie van de individuele patiënt. “We hebben onlangs een subsidie ontvangen om een persoonlijke 3D-geprinte meniscus te ontwikkelen op basis van MRI-scans”, deelt Maarten enthousiast. Een dergelijke innovatie zou weer de volgende stap kunnen zijn in de evolutie van implantaten, waarbij het kniegewricht van elke patiënt behouden wordt. “Maar eerst brengen we dit ontwerp naar patiënten met blijvende klachten na verwijdering van de meniscus. En stapje voor stapje komen we steeds dichter bij dat doel!”