Binnen de Regio Deal Gezonde Groene Groei draait het project: Toekomstbestendige bedrijventerreinen. Doel: het ondersteunen van bedrijven(terreinen) bij energietransitie, klimaatadaptatie, circulariteit, watergebruik, duurzame bouw, fijne en veilige werkplekken, goede mobiliteit.
We spreken erover met Boy Peters, ondernemer met een specialisatie in publiek-private samenwerking. Hij werkt bij VNO-NCW Midden als programmamanager aan de penvoering van dit project.
Penvoerder
In de Regio Deals werken Rijksoverheid en regio’s samen. Het Rijk is de subsidiegever, maar besteedt het kassierwerk uit aan de provincies. In dit project, Toekomstbestendige bedrijventerreinen Arnhem-Nijmegen, is VNO-NCW Midden de penvoerder, wat betekent dat?
“Waar ik voor ben is dat die subsidieaanvraag geregeld wordt en dat de projectleiders worden ontzorgd zodat zij gewoon hun project kunnen draaien. Er zijn nu veertien projecten aangevraagd. Ik zorg dat ze allemaal onder die paraplu van die ene regionale aanvraag komen. Dat heeft als grote voordeel dat je één penvoerder, één geldstroom, één contactpersoon hebt voor de provincie, die heel veel filtert en communicatie verzorgt met de projectleiders, die zorgt dat die kikkers in dezelfde kruiwagen blijven, dat ze de staatssteunregels toepassen. Daarmee kom je uit op waar ik ooit op ben afgestudeerd, publiek-private samenwerking.”
Twee werelden samenbrengen
“Het verschil in taal, het verschil in tempo, dat is constant schakelen tussen mensen die uit verschillende werelden komen.
Mijn gesprek met de HAN, waar ik te maken heb met een gepromoveerd iemand die onderwijsmateriaal ontwerpt en die graag kennis wil overdragen, dat is een totaal ander gesprek dan dat ik heb met mensen uit de techniek die zeggen we gaan een windmolenpark bouwen.”
Organisatiegraad
Peters legt uit waar bij elkaar brengen van die werelden op dit moment vooral om draait: “Je kunt pas met een bedrijventerrein aan de gang, als daar ook iets van een organisatie is waar je mee kunt communiceren. En dat is in veel gevallen nog niet aan de orde.”
Daarom zet dit project in op voorlichting, het versterken van de organisatiegraad, het ondersteunen en stimuleren van voorlopers (financieel, onderzoek, begeleiden bij realisatie etc.), het voorbereiden van concrete samenwerking en projecten en het delen van kennis over verduurzaming.
“Neem de samenwerking bij een heel groot distributiecentrum dat moet verduurzamen, elektrificeren. Die lopen tegen zoveel zaken aan, dat gaat je pet bijna te boven. Factoren die bijvoorbeeld een rol spelen zijn: het bedrijventerrein waar het distributiecentrum op ligt, het wel of niet participeren van buren, leidingen die wel of niet over dat bedrijventerrein lopen, netcongestie, daken die wel of niet geschikt zijn voor zonne-energie, windmolens in de buurt ja of nee, en zo voorts. En daar moet iemand de regie pakken om dat project verder te helpen. Dat kun je niet alleen maar aan de markt overlaten en zeggen van huur maar een adviesbureau in en dat kost je dan 30.000 euro. En ja, als het aan het einde van de rit niets is, dan heb je pech.”
REE
Hier kan een organisatie als het Regionaal Expertiseteam Energie (REE) passende hulp bieden. Deze publiek-private samenwerking tussen de Groene Metropoolregio en VNO-NCW Midden is vorig jaar gestart om met name de wat kleinere bedrijven en instellingen wegwijs te maken in de wereld van energie en alles wat daar omheen beweegt.
Peters is zelf ook betrokken bij het REE en legt uit: “We hebben een eigen expertpool waarbij wij de partijen die zich daarvoor aanmelden, beoordelen. Daarbij kijken we of ze over de juiste certificering beschikken. Ook kijken we of ze financieel de afspraken een beetje bij de weg houden. En komen ze op tijd? Komen ze een afspraak na?”
Zo ging deze organisatie van start, maar het REE werd steeds vaker gevraagd voor grotere projecten, door collectieven, samenwerkende bedrijven, die op hun bedrijventerrein wat willen organiseren. Ook gemeenten binnen de Metropoolregio vroegen om hulp bij zon-op-dak-projecten, bijvoorbeeld. Peters: “Dankzij subsidieregelingen als de Regio Deal kan het REE nu ook advies geven voor grotere projecten.”
Waarom samenwerken privaat-publiek?
Peters: “Dat is natuurlijk ooit ontstaan omdat je sommige publieke zaken niet voor elkaar krijgt zonder de markt en omgekeerd. Je hebt elkaar nodig. Ik noem dat altijd de hefboom. Op het moment dat je die inzet, bereik je dingen die je individueel niet had bereikt. En dat is in dit geval ook zo.
De tijd dat de wereldverbeteraars de drijvende kracht waren achter verduurzaming ligt al een hele tijd achter ons. We hebben groene businessmodellen nodig en je moet het bedrijfsleven meekrijgen. Er is geen onwelwillendheid van die ondernemers, maar zij maken de hele dag beslissingen als: Ga ik verduurzamen of ga ik vier extra mensen aannemen? Of mijn machinepark uitbreiden?
Projecten voortduwen naar succes
Het management van zo’n verduurzamingsproject kan een lange adem vergen. Peters: ”Soms moet ik zeggen: Dit is wat we anderhalf, twee jaar geleden al hebben afgesproken. We wisten dat de weg lang werd. We wisten dat we af en toe van tafel zouden lopen. Nou, kom weer terug, want het doel is er nog steeds. Er zit al heel veel werk in. Laten we de trein in ieder geval voort laten bewegen. Zeker met die laatste loodjes. En de laatste loodjes, dat zijn vaak staatssteun-technische zaken. Ik vind dat persoonlijk heel leuk, maar voor veel mensen zijn dat trage en bureaucratische processen.”
Maar als het verhaal eenmaal rond is, dan is dat een ontzettend gaaf moment. “Dat je tegen die projecten kunt zeggen: het harde werk is beloond, jullie kunnen opdrachten verstrekken, offertes goedkeuren. Jullie weten dat het geld binnen twee weken op de rekening staat. Dat jullie betaald worden. In sommige gevallen zijn partijen echt al twee, drie jaar aan het werk zonder vergoeding. Dat vind ik nogal wat. En die krijgen nu hun beloning. Het is niet een zak geld die zomaar over de heg wordt gekieperd, nee, ze krijgen nu betaald voor het werk dat ze hebben gedaan en nog gaan doen. Nou dat is mooi.”